దోహా
జయ గణపతి సదగుణ సదన కరివర వదన కృపాల.
విఘ్న హరణ మంగల కరణ జయ జయ గిరిజాలాల.
చాలీస్
జయ జయ జయ గణపతి గణరాజూ.
మంగల భరణ కరణ శుభ కాజూ.
జయ గజబదన సదన సుఖదాతా.
విశ్వవినాయక బుద్ధి విధాతా.
వక్రతుండ శుచి శుండ సుహావన.
తిలక త్రిపుండ్ర భాల మన భావన.
రాజత మణి ముక్తన ఉర మాలా.
స్వర్ణ ముకుట శిర నయన విశాలా.
పుస్తక పాణి కుఠార త్రిశూలం.
మోదక భోగ సుగంధిత ఫూలం.
సుందర పీతాంబర తన సాజిత.
చరణ పాదుకా ముని మన రాజిత.
ధని శివ సువన షడానన భ్రాతా.
గౌరీ లలన విశ్వ విఖ్యాతా.
ఋద్ధి సిద్ధి తవ చంవర సుధారే.
మూషక వాహన సోహత ద్వారే.
కహౌం జనమ శుభ కథా తుమ్హారీ.
అతి శుచి పావన మంగలకారీ.
ఏక సమయ గిరిరాజ కుమారీ.
పుత్ర హేతు తప కీన్హోం భారీ.
భయో యజ్ఞ జబ పూర్ణ అనూపా.
తబ పహుఁచ్యో తుమ ధరి ద్విజ రూపా.
అతిథి జాని కే గౌరీ సుఖారీ.
బహు విధి సేవా కరీ తుమ్హారీ.
అతి ప్రసన్న హ్వై తుమ వర దీన్హా.
మాతు పుత్ర హిత జో తప కీన్హా.
మిలహిం పుత్ర తుంహి బుద్ధి విశాలా.
బినా గర్భ ధారణ యహి కాలా.
గణనాయక గుణ జ్ఞాన నిధానా.
పూజిత ప్రథమ రూప భగవానా.
అస కేహి అంతర్ధాన రూప హ్వై.
పలనా పర బాలక స్వరూప హ్వై.
బని శిశు రుదన జబహిం తుమ ఠానా.
లఖి ముఖ సుఖ నహిం గౌరీ సమానా.
సకల మగన సుఖ మంగల గావహిం.
నభ తే సురన సుమన వర్షావహిం.
శంభు ఉమా బహు దాన లుటావహిం.
సుర మునిజన సుత దేఖన ఆవహిం.
లఖి అతి ఆనంద మంగల సాజా.
దేఖన భీ ఆఏ శని రాజా.
నిజ అవగుణ గని శని మన మాహీం.
బాలక దేఖన చాహత నాహీం.
గిరిజా కఛు మన భేద బఢాయో.
ఉత్సవ మోర న శని తుహి భాయో.
కహన లగే శని మన సకుచాఈ.
కా కరిహోం శిశు మోహి దిఖాఈ.
నహిం విశ్వాస ఉమా ఉర భయఊ.
శని సోం బాలక దేఖన కహ్యఊ.
పడతహిం శని దృగకోణ ప్రకాశా.
బాలక సిర ఉడి గయో అకాశా.
గిరిజా గిరీ వికల హ్వై ధరణీ.
సో దుఖ దశా గయో నహిం వరణీ.
హాహాకార మచ్యో కైలాశా.
శని కీన్హోం లఖి సుత కా నాశా.
తురత గరుడ చఢి విష్ణు సిధాయే.
కాటి చక్ర సో గజశిర లాయే.
బాలక కే ధడ ఊపర ధారయో.
ప్రాణ మంత్ర పఢి శంకర డారయో.
నామ గణేశ శంభు తబ కీన్హేం.
ప్రథమ పూజ్య బుద్ధి నిధి వర దీన్హేం.
బుద్ధి పరీక్షా జబ శివ కీన్హా.
పృథ్వీ కర ప్రదక్షిణా లీన్హా.
చలే షడానన భరమి భులాఈ.
రచే బైఠి తుమ బుద్ధి ఉపాఈ.
చరణ మాతు పితు కే ధర లీన్హేం.
తినకే సాత ప్రదక్షిణ కీన్హేం.
ధని గణేశ కహిం శివ హియ హర్ష్యో.
నభ తే సురన సుమన బహు వర్ష్యో.
తుమ్హారీ మహిమా బుద్ధి బడాఈ.
శేష సహస ముఖ సకే న గాఈ.
మైం మతి హీన మలీన దుఖారీ.
కరహుం కౌన విధి వినయ తుమ్హారీ.
భజత రామ సుందర ప్రభుదాసా.
జగ ప్రయాగ కకరా దుర్వాసా.
అబ ప్రభు దయా దీన పర కీజే.
అపనీ భక్తి శక్తి కుఛ దీజే.
దోహా
శ్రీ గణేశ యహ చాలీసా పాఠ కరై ధర ధ్యాన.
నిత నవ మంగల గృహ బసై లహై జగత సనమాన.
సంబంధ అపనా సహస్ర దశ ఋషి పంచమీ దినేశ.
పూరణ చాలీసా భయో మంగల మూర్తి గణేశ.
దోహా
జయ గణపతి సదగుణ సదన కరివర వదన కృపాల
విఘ్న హరణ మంగల కరణ జయ జయ గిరిజాలాల
దోహా అనేది ఒక కవితా రీతిగా పరిగణించబడుతుంది, దీనిని ప్రాచీన సంస్కృతం మరియు హిందీలో వాడుతారు. ఇది సాధారణంగా రెండు పంక్తులుగా ఉంటుంది. ఈ కవితా శైలిని ప్రముఖ హిందూ పురాణాల మరియు భక్తి రచనలలో విస్తృతంగా వాడారు.
ఇక్కడ గణపతిని కీర్తిస్తూ, ఆయన విఘ్నాలను తొలగించి మంగళకరమైన కార్యాలను చేయగల శక్తిని కీర్తిస్తున్నారు.
చాలీస్
1. జయ జయ జయ గణపతి గణరాజూ
మంగల భరణ కరణ శుభ కాజూ
ఈ చాలీసా శ్లోకంలో, భక్తులు గణపతిని గౌరవిస్తూ, ఆయనను శుభకార్యాలకు మంగళం భరణం చేసే దేవుడిగా స్మరిస్తారు. గణపతిని, గణరాజుగా, మంగళకారుడిగా కొలుస్తారు.
2. జయ గజబదన సదన సుఖదాతా
విశ్వవినాయక బుద్ధి విధాతా
గజబదన అని పిలవబడే గణపతి, ఆయన విశ్వంలో జ్ఞానాన్ని, విజ్ఞానాన్ని అందించే వ్యక్తిగా పేరుగాంచారు. ఈ శ్లోకంలో, భక్తులు గణపతిని సుఖదాయకుడిగా మరియు బుద్ధి విధాతగా కీర్తిస్తున్నారు.
3. వక్రతుండ శుచి శుండ సుహావన
తిలక త్రిపుండ్ర భాల మన భావన
వక్రతుండ, శుచి శుండ, అంటే వంకర తుండముతో, శుభ్రమైన కందుతో ఉన్న గణపతి రూపాన్ని వర్ణిస్తారు. తిలక త్రిపుండ్ర భాల అని ఆయన భ్రూవీధిలోని శుభతిలకాన్ని స్మరింపజేస్తుంది.
గణపతి చరిత్రలో ముఖ్య సంఘటనలు
పుట్టుక
గణపతి పుట్టుకకు సంబంధించి పురాణాలలో ప్రసిద్ధ కథ ఉంది. గౌరీ కుమారుడిని పొందడానికి భారీ తపస్సు చేసిందని ఈ కథలో ప్రస్తావన ఉంది. ఆమె తపస్సు ముగిసినప్పుడు, గణపతి పుట్టినట్లు చెప్పబడింది.
శివుడి పరీక్ష
శివుడు తన కుమారులను పరీక్షించడానికి ఒక సవాల్ వేస్తాడు. ఈ కథలో, గణపతి తన తల్లిదండ్రుల చుట్టూ ప్రదక్షిణలు చేస్తాడు, దీని ద్వారా పృథ్వీ ప్రదక్షిణ చేయడం కన్నా తల్లిదండ్రుల ప్రదక్షిణలు మిన్న అని తెలిపాడు. ఈ విధంగా, ఆయన బుద్ధి ఉన్నవాడిగా ప్రసిద్ధి చెందారు.
చాలీసా విశేషాలు
ఈ చాలీసా శ్లోకాలను నిత్య పఠనం చేయడం ద్వారా మనకు శుభం కలుగుతుందని విశ్వసిస్తారు. గణపతిని పూజించడం ద్వారా ఇంట్లో మంగళకర వాతావరణం నెలకొంటుంది.
శ్రీ గణేశ యహ చాలీసా పాఠ కరై ధర ధ్యాన
నిత నవ మంగల గృహ బసై లహై జగత సనమాన
ఈ చాలీసా పఠనం ద్వారా జీవితంలో మంగళకరమైన కార్యాలు జరుగుతాయి, మరియు భక్తులకు గౌరవం లభిస్తుందని ప్రస్తావిస్తారు.